ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2010 - ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ. ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΟΥΝ ΟΛΟΙ ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ.
1. Ο παρακάτω πίνακας τα λέει όλα...
Μέγεθος 2005 2006 2007 2008 2009
Αρχική πρόβλεψη ελλείμματος
(προϋπολογισμός, % ΑΕΠ) 2,8 2,6 2,4 1,6 2
Τελικό έλλειμμα
(Eurostat, % ΑΕΠ) 5,2 5,7 6,4 9,8 15,4
Απόκλιση (% ΑΕΠ) 2,4 3,1 4 8,2 13,4
ΑΕΠ (δισ. ευρώ) 194,8 211,3 227,1 236,9 235,0
Απόκλιση (δισ. ευρώ) 4,7 6,6 9,1 19,4 31
2. Με άλλα λόγια, οι προϋπολογισμοί του 2007, 2008 και 2009 έπεσαν έξω κατά 9,1 (!), 19,4 (!!) και 31 (!!!) δισεκατομμύρια αντίστοιχα.
- Την πραγματικότητα μάλιστα αυτή τη μάθαμε μετά από μήνες ή χρόνια, γεγονός που από μόνο του εξηγεί και το γιατί η χώρα μας έφτασε σε τέτοιο δημοσιονομικό αδιέξοδο και βίωσε τέτοια κρίση αξιοπιστίας.
- Ο προϋπολογισμός του 2010 προέβλεπε μείωση του ελλείμματος στα 22,2 δις ευρώ και έκλεισε τελικά στα 24,3 δις ευρώ, δηλαδή με απόκλιση 2,1 δις ευρώ.
3. Σε σχέση με το τι έγινε τα προηγούμενα χρόνια η απόκλιση στη μείωση του ελλείμματος στον προϋπολογισμό του 2010 είναι πολύ μικρότερη, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς και το μέγεθος της αβεβαιότητας και τις εξελίξεις στο έτος αυτό - η κόλαση που ζήσαμε δηλαδή.
ΠΩΣ ΜΕΙΩΘΗΚΕ ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ 5% ΤΟ 2010 - ΤΙ ΛΕΓΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ.
Λέγεται ότι η πρωτοφανής μείωση του ελλείμματος κατά 5% (12 δισ. ευρώ) το 2010 βασίστηκε μόνο στα επώδυνα μέτρα που αναγκαστήκαμε να πάρουμε. Ποια είναι όμως τα γεγονότα;
- Περίπου 3 δις ευρώ ήταν η μείωση της μισθολογικής δαπάνης του δημοσίου, ως συνδυασμένο αποτέλεσμα της μείωσης περισσότερο από 80.000 του αριθμού των αμειβόμενων από το δημόσιο και των μειώσεων σε μισθούς και συντάξεις.
- Περίπου 2 δισ. (πρωτοφανές στα χρονικά) μειώθηκαν οι λειτουργικές και καταναλωτικές δαπάνες του δημοσίου (προμήθειες, συμμετοχή σε επιτροπές, δαπάνες για τηλέφωνα κλπ).
- Άλλα 2 δισ. ήταν η τεράστια μείωση στις δαπάνες για εξοπλιστικά.
- Παρά το ό,τι λέγεται, τα έσοδα αυξήθηκαν περίπου 4 δις ευρώ. Από αυτά περίπου 2,5 δις ευρώ ήρθαν από την αύξηση των έμμεσων φόρων, παρά την πτώση του τζίρου ως αποτέλεσμα ως αποτέλεσμα της φορολογικής συμμόρφωσης (κυνήγι φοροδιαφυγής, «κίνημα αποδείξεων» και αύξηση απόδοσης ΦΠΑ πάνω από 4%) και της αύξησης των συντελεστών, ειδικά του ΦΠΑ και των ΕΦΚ, από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Παράλληλα αυξήθηκαν τα έσοδα από ΕΕ κατά 1 δις λόγω της αύξησης της απορρόφησης των διαρθρωτικών ταμείων που αντανακλώνται στην αύξηση των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων και τέλος παρά την ύφεση υπήρξε αύξηση και στις ασφαλιστικές εισφορές.
- Η μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ήταν λιγότερο από 500 εκ., όπως και η μείωση των κοινωνικών μεταβιβάσεων
ΓΙΑΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ 6,4 ΔΙΣ ΕΥΡΩ ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟ 2011 - ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
1. Λέγεται ότι «πέσαμε έξω» 6,4 δισ. Ποια είναι η αλήθεια όμως; Ποιοι είναι οι λόγοι που χρειάζεται 6,4 δισ. ευρώ πρόσθετη παρέμβαση το 2011;
α) 2,5 δισ. επειδή η αφετηρία της προσπάθειάς μας (ο εγκληματικός λογαριασμός που άφησε πίσω της η Ν.Δ.) ήταν χειρότερη απ'ό,τι ξέραμε.
Το έλλειμμα του 2010 έκλεισε σε 10,5% του ΑΕΠ, έναντι πρόβλεψης 9,4%.
- Άρα, με υψηλότερο σημείο αφετηρίας το 10,5%, για να τηρήσουμε τον αρχικό στόχο για έλλειμμα 7,5% του ΑΕΠ το 2011, χρειάζεται μια πρόσθετη δημοσιονομική προσπάθεια της τάξης του 1% του ΑΕΠ, δηλ. περίπου 2,5 δις ευρώ.
Γιατί όμως ξέφυγε το έλλειμμα του 2010;
- Κυρίως γιατί η Eurostat αναθεώρησε σε 15,4% του ΑΕΠ το έλλειμμα του 2009 μετά την υπογραφή του μνημονίου (στο Μνημόνιο είχε υπολογιστεί το έλλειμμα του 2009 στο 13,7%). Το έγκλημα όμως της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν ακόμη μεγαλύτερο. Με σημείο αφετηρίας σχεδόν 2 μονάδες του ΑΕΠ ψηλότερα, το έλλειμμα του 2010 έκλεισε τελικά μια μονάδα ψηλότερα, στο 10,5% αντί για 9,4%.
β) 1 δισ. περίπου επειδή η ύφεση ήταν μεγαλύτερη από αυτή που προέβλεπε το πρόγραμμα
Η ύφεση «έκλεισε» το 2010 λίγο μεγαλύτερη από αυτήν που προέβλεπε το πρόγραμμα τον περασμένο Μάιο (-4,5% αντί για -4%) και ειδικά το τελευταίο τρίμηνο του 2010 έφτασε το -7,4%. Αυτό επηρεάζει και το 2011, με αποτέλεσμα:
- λιγότερα φορολογικά έσοδα
- λιγότερες ασφαλιστικές εισφορές
- μεγαλύτερες δαπάνες για κοινωνικές παροχές πχ ΟΑΕΔ
Ήταν όμως η ύφεση αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθήσαμε;
- Φυσικά και όχι. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι σε ύφεση (πάνω από -2%) βρισκόταν η χώρα μας από το 2009, πριν από το Μνημόνιο - και ήταν ένας από τους βασικούς λόγους που οδηγηθήκαμε σε αυτό. Από τη στιγμή που η δραστική μείωση του ελλείμματος ήταν πλέον ζήτημα επιβίωσης για τη χώρα, ήταν επόμενο, με τη μεγάλη μείωση δημοσίου χρήματος από την αγορά, η ύφεση να γίνει ακόμη βαθύτερη. Η μείωση των πρωτογενών ελλειμμάτων του δημοσίου θα έπρεπε να συνεχιζόταν την περίοδο 2004-2008, όταν διατηρούνταν ακόμη η αναπτυξιακή δυναμική της χώρας. Έγινε το ακριβώς αντίθετο, με αποτέλεσμα την δημοσιονομική κατάρρευση του 2009, και την εθνική ανάγκη τώρα να μειώσουμε τα ελλείμματα που κληρονομήσαμε μέσα σε συνθήκες ύφεσης που και αυτή την κληρονομήσαμε.
γ) 1,7 δισ. από μείωση εσόδων εξαιτίας μέτρων που ανακούφισαν την οικονομία και τους πολίτες
Λήφθηκαν πρωτοβουλίες που ανακουφίζουν την οικονομία και τους πολίτες αλλά προκαλούν μείωση εσόδων που πρέπει να αντισταθμιστούν: Συγκεκριμένα:
- 1 δισ. από την εφαρμογή του συμψηφισμού οφειλών που δίνει παράλληλα ανάσα στην αγορά.
- 300 εκ. ευρώ από την πληρωμή του ΦΠΑ με δόσεις, που διευκολύνει παράλληλα την ρευστότητα στην αγορά.
- 400 εκ. μη προβλεφθείσα απώλεια από την μείωση του φόρου εισοδήματος λόγω της νέας φορολογικής κλίμακας για εισοδήματα κάτω από 40.000 ευρώ.
δ) Και 1,2 δισ. από επανεκτίμηση αποδόσεων μέτρων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2011
Επανεκτιμήθηκε η απόδοση διαφόρων μέτρων που προβλέπονται στον προϋπολογισμό του 2011. Συγκεκριμένα προβλέπονται περίπου 2 δισ. ευρώ μειωμένα έσοδα από διάφορες πηγές, για παράδειγμα:
- 150 εκ. από την μη αύξηση των αντικειμενικών αξιών (για να μην πληγεί περισσότερο η οικοδομή),
- 100 εκ. από την μη διεύρυνση της βάσης του ΦΠΑ (άρα μη επιβολή νέας αύξησης) στις αρχές του 2011,
- 770 εκ. από το γεγονός ότι έσοδα από παραχωρήσεις (αδειών τηλεπικοινωνιών, του ΔΑΑ και του ΟΠΑΠ) δεν μπορούν να καταγραφούν λογιστικά στα έσοδα του 2011
Ταυτόχρονα προβλέπονται 800 εκ. ευρώ περισσότερα έσοδα από μέτρα που απέδωσαν καλύτερα από ό,τι αναμενόταν, όπως:
- 300 εκ. από την τακτοποίηση ημι-υπαίθριων,
- 300 εκ. από την εθελούσια επίλυση φορολογικών διαφορών,
- 200 εκ. από άλλα μικρότερα μέτρα
2.
Συμπέρασμα: τα μισά περίπου από τα 6,4 δισ. οφείλονται σε αυτά που κληρονομήσαμε από την εγκληματική διαχείριση της Ν.Δ., τα υπόλοιπα από αστοχίες που υπήρξαν και επανεκτίμηση μέτρων. Αλλά όπως απέδειξε ο πίνακας με τους προϋπολογισμούς 2004-2009, ποτέ άλλοτε δεν υπήρξε μικρότερη απόκλιση από τους στόχους και μάλιστα στις πιο δύσκολες συνθήκες που αντιμετώπισε ποτέ κυβέρνηση. 
