ΑΡΑΧΩΒΑ

Η Αράχωβα είναι μία ορεινή κωμόπολη του Νομού Βοιωτίας χτισμένη στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού σε υψόμετρο 960 μέτρων. Αποτελούσε έδρα του ομώνυμου δήμου μέχρι τα τέλη του ενώ με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης εντάχθηκε στον νέο δήμο Διστόμου - Αράχοβας - Αντίκυρας. Ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 3.703 κάτοικοι, ενώ ο πληθυσμός ολόκληρου του δήμου ήταν είναι κάτοικοι. Αποτελεί δημοφιλές χειμερινό θέρετρο, χάρη στην ύπαρξη χιονοδρομικού κέντρου και τη μικρή της απόσταση από την Αθήνα (περίπου 160 χιλιόμετρα).

 Τοποθεσία

Η Αράχωβα είναι χτισμένη σε μία πλαγιά του Παρνασσού, που καταλήγει σε μία χαράδρα, στο βάθος της οποίας ρέει ποταμός Πλείστος. Το μέσο υψόμετρο του οικισμού είναι 960 μέτρα. Ο οικισμός βρίσκεται πάνω στην κύρια οδό που συνέδεε από την αρχαιότητα τους Δελφούς και την πεδιάδα της Άμφισσας με την Βοιωτία. Η θέση της πάνω σε ένα σημαντικό πέρασμα βοήθησε στην ανάπτυξη της Αράχωβας σε μεγαλύτερο βαθμό από τα γειτονικά της μέρη. Ο οικισμός απέχει 12 χιλιόμετρα από τους Δελφούς, που βρίσκονται δυτικότερά και 160 χιλιόμετρα από την Αθήνα.

 Ιστορικά στοιχεία

Οι παλαιότερες αναφορές για την Αράχωβα ανήκουν στον 14ο αιώνα. Η επικρατέστερη άποψη για την προέλευση της ονομασίες είναι πως προέρχεται από τη νοτιοσλαβική λέξη Οrechova που σημαίνει καρυδότοπος. Η Αράχωβα αναπτύχθηκε σε μεγαλύτερο βαθμό από τους γειτονικούς της οικισμούς γιατί ήταν χτισμένη στο κύριο πέρασμα που συνέδεε τη Φωκίδα με τον πλούσιο κάμπο της Άμφισσας και το σημαντικό ναυτικό κέντρο του Γαλαξειδίου, με τη Βοιωτία και την Αττική.
Τον Νοέμβριο του 1826 (18-24), ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, αντιμετώπισε στην Αράχωβα το στρατό του Μουσταφάμπεη. Η μάχη ήταν νικηφόρα για τους Έλληνες, ενώ ο ίδιος ο Μουσταφάμπεης σκοτώθηκε.
Η Αράχωβα ευνοΐθηκε από την γειτνίασή της με τους Δελφούς. Οι ομάδες επισκεπτών του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών οδήγησαν στην τουριστική αξιοποίηση της περιοχής που έγινε μεγαλύτερη μετά την δημιουργία των χιονοδρομικών κέντρων και την ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού στην Ελλάδα.
Πολιούχος της Αράχωβας είναι ο Άγιος Γεώργιος και κάθε χρόνο λαμβάνουν χώρα τριήμερες εκδηλώσεις προς τιμήν του αγίου, με διάφορα τοπικά έθιμα. Διοικητικές μεταβολές

Ο παλαιός δήμος Αράχωβας

Η Αράχωβα αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα από το 1912 μέχρι το 1946. Το 1946 η κοινότητα Αράχωβας αναγνωρίστηκε σε δήμο,^[1] ο οποίος παρέμεινε αμετάβλητος μέχρι την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης, το 2011, οπότε καταργήθηκε και εντάχθηκε στον νέο δήμο διευρυμένο Διστόμου - Αράχοβας - Αντίκυρας. Στον δήμο Αράχωβας ανήκαν επίσης οι οικισμοί Καλύβια Λιβαδιού Αραχώβης και Ζεμενό Αράχοβας.

 Φωτογραφίες