Η Αράχωβα ή Ράχωβα είναι μια παραδοσιακή κωμόπολη χτισμένη στις νότιες ράχες του Παρνασσού, όπως μαρτυρεί και το όνομά της, σε υψόμετρο 900-1000 μέτρα, αριθμεί 4158 κατοίκους κατά την απογραφή 2001. Απέχει από την Αθήνα 160 χλμ. και μόλις 25χλμ από τη Λιβαδειά.
Η περιοχή της Αράχωβας έχει πανάρχαιη ιστορία.
Είναι γεμάτη από αρχαίες οικίσεις, που ανάγονται ως το 1200 π.χ., και διάσπαρτα ίχνη της αρχαιότητας από τον Παρνασσό ως το Ζεμενό κι ως κάτω στην κοιλάδα του Πλειστού. Στο Κωρύκειο Αντρο τα αρχαιότερα ίχνη ανάγονται στα νεολιθικά χρόνια (3000 π. χ. περίπου).
Στη δυτική πλευρά της Αράχωβας υπήρχε η Ανεμώρεια ή Ανεμώλεια, πόλη ομηρική, αναφερόμενη από τον Όμηρο μαζί με την Κυπάρισσο, που τοποθετείται στα ανατολικά της Αράχωβας.
Αρχαιότατη πόλη η Λυκώρεια, ψηλά στον Παρνασσό μας οδηγεί στον καιρό του Κατακλυσμού. Τότε στη Λιάκουρα, την πιο ψηλή κορυφή του βουνού (2457 μ.) στάθηκε η κιβωτός του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, που γέννησαν τον Έλληνα, γενάρχη των Ελλήνων. Αλλά και το ίδιο όνομα Παρνασσός, λέξη προελληνική, μας φέρνει στα βάθη του χρόνου, πριν από το 2000 π. χ.
Από το Ζεμενό ως το Κορύκειον 'Αντρο και τη Λιάκουρα , απ'Α την κοιλάδα του Πλειστού (κάτω στα πόδια της Αράχωβας) ως τους Δελφούς , η περιοχή είναι γεμάτη με αρχαίες μνήμες , από τις πιο βαθύριζες της Ελληνικής Ιστορίας.
Με βάση την τόσο μεγάλη ιστορία και όλες τις μακροτάξιδες ιστορικές διαδρομες δεν μενεί παρά η αρχαιολογική σκαπάνη και η ουσιαστική έρευνα να αποκαλύψουν την πραγματική ταυτότητα των άφανων αυτών πολύτιμων ιστορικών μνημείων Ας εξετάσουμε πιο συγκεκριμένα τα μνημεία αυτά: Ανατολικά της Αράχωβας, στη θεσή "Πάνια" , τοποθετείται κατά μια άποψη η αρχαιότατη πόλη Κυπάρισσος.
Αν κάνουμε μία ιστορική πλοόγηση η Κυπάρισσος αναφέρεται από τον Όμηρο , από τον αρχαίο ιστορικό Παυσανία (2ος μ.Χ αι.) και το Στράβωνα (67 π.Χ.-23 μ.Χ) κατ' αυτον η Κυπάρισσος “κώμη υπό τη Λυκώρεια” , πήρε το ονομά της ή από το ομώνυμο δέντρο το οποίο υπήρχε σε αυθονία στον τόπο ή κατά μία αλλη επίσης διαδεδομένη ετοιμολογία από τον Κυπάρισσο, τον αδελφό του Ορχομενού και γιό του βασιλιά Μινύα.
Η Αράχωβα απέχει 25 χλμ. από τη Λιβαδειά.
H πόλη είναι ένα πολύχρωμο συνονθύλευμα ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων. Xιονισμένη, προσφέρει ένα απαράμιλλο θέαμα.
Φτάνοντας στην καρδιά της, συντροφιά με την ησυχία του βουνού, αφήστε το βλέμμα σας να πλανηθεί σε πέτρινα σπίτια, γραφικά στενά δρομάκια, σε μαγικά σιωπηλά τοπία με τα έλατα να λυγίζουν κάτω από το βάρος του χιονιού.
Αλλά και εκτός χειμώνα, η μαγεία της άνοιξης με τα καταπράσινα πλατώματα γεμάτα αγριολούλουδα και η πρωτόγνωρη γεύση του καλοκαιριού με θέα στον απέραντο κάμπο, θα σας φέρουν στην Aράχωβα ξανά και ξανά... Ξεχυθείτε στα αμέτρητα καταστήματα της πόλης και ψωνίστε φλοκάτες, φανταχτερά ταγάρια και είδη λαϊκής τέχνης
. Ξεκουραστείτε στα παραδοσιακά καφενεία της πλατείας, παρέα με τους γραφικούς τύπους της περιοχής.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Η Αράχωβα φημίζεται για τις αγροτικές και κτηνοτροφικές της δραστηριότητες και για την υψηλή ποιότητα των παραγόμενων παροϊόντνω της.
Η ιδεά των βιολογικών και οικολογικών προϊόντων, δηλαδή των προϊόντων εκείων που παράγονται με φυσικό τρόπο ή από αγνά φυσικά υλικά δεν είναι κάτι νεό για τους Αράχωίτες, αφού αποτελεί τρόπο ζωής εδώ και πολλούς αιώνες και περίτρανα αποδεικνύεται από τη μακροβιότητα των κατοίκων της.
Τα παραδοσιακά προϊόντα της Αράχωβας είναι:
- Ελιές: Οι ελιές προέρχονται από τους ορεινούς ελαιώνες της Αράχωβας στα νότια του χωριού.
- Λάδι: Το λάδι προέρχεται από τις ελιές στους ορεινούς ελαιώνες της Αράχωβας στα νότια του χωριού.
- Μαρμελάδες
- Οσπρια
- Μέλι: Το μέλι φτιάχνεται από τα αγριολούλουδα του Παρνασσού.
- Τσίπουρo: Το τσίπουρο της Αράχωβας θεωρείται το καλύτερο συνοδευτικό για το οψιμοτύρι, τη φορμαέλλα, καθώς και τα παραδοσιακά αραχωβίτικα μεζεδάκια.
- Φορμαέλλα: Η φορμαέλλα είναι από τα πιο φημισμένα γαστρονομικά προϊόντα της Αράχωβας. Πρόκειται για τυρί που έχει ονομασία προέλευσης κατοχυρωμένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και παράγεται μόνο στην περιοχή της Αράχωβας. Μαγειρεύεται με ειδικό τρόπο.
- Φέτα
- Γιαούρτι
- Οψιμοτύρι
- Χαλβάς, κουκοτάκια και τηγανίτες
- Τραχανάς και χυλοπίτες
- Υφαντά: Στην Αράχωβα κατασκευάζονται χειροποίητα ολόμαλλα υφαντά με φυτικά χρώματα σε παραδοσιακούς αργαλειούς.
- Ρολόι
Αληθινό στολίδι για την Αράχωβα αποτελεί ο απόκρημνος βράχος με τον πύργο και το ρολόι τυλιγμένος με τον κισσό.
- Ιερός Ναός Εισοδίων Θεοτόκου & Λαογραφικό Μουσείο
Δίπλα στο βράχο, είναι ο Ιερός Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου καθώς και το παλιό Δημοτικό Σχολείο που σήμερα έχει ανασκευαστεί και λειτουργεί Λαογραφικό Μουσείο.
Η θέα από αυτό το σημείο είναι μαγευτική και θα σας εντυπωσιάσει.
- Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη
Στο νότιο τμήμα της, κάτω από το βράχο με το ρολόι βρίσκεται ο ιστορικός ναός του Αγίου Ιωάννη με τις υπέροχες βυζαντινές τοιχογραφίες.
- Δελφοί
Σε απόσταση 8 χλμ. από την Αράχωβα βρίσκονται οι Δελφοί, ο ομφαλός της γης. Αξίζει να επισκεφθείτε τον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών με το πασίγνωστο Μαντείο και να απολαύσετε την θέα προς τον Κορινθιακό κόλπο.
Αράχοβα και Δελφοί πάνε μαζί, τουλάχιστον για εκείνους που επιθυμούν να αισθανθούν κάτι από τον μυστηριακό χαρακτήρα του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μετά το κοσμοπολίτικο χωριό. Μια περιήγηση στο Μουσείο και στον Αρχαιολογικό Χώρο των Δελφών θα σας κάνει να αντιληφθείτε το λόγο για τον οποίο οι Δελφοί θεωρούνται ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και, κατά την αρχαιότητα ο ομφαλός της γης.
Το μουσείο στεγάζει μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματα των ανασκαφών της γύρω περιοχής, όπως την Σφίγγα των Ναξίων και, φυσικά, τον περίφημο Ηνίοχο. Πρόκειται για ένα χάλκινο άγαλμα, που αποκαλύπτει το μεγαλείο τη γλυπτικής τέχνης, μέσα από τις εξαιρετικά καλοδουλεμένες λεπτομέρειές του.
Στον εξωτερικό χώρο γύρω από το Μουσείο θα έχετε την ευκαιρία να δείτε μερικά από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά μνημεία των Δελφών, όπως τη Θόλο, το Αρχαίο Θέατρο, το Στάδιο και τον Θησαυρό των Αθηναίων.
- Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού
Πόλος έλξης για χιλιάδες επισκέπτες αποτελούν τα χιονοδρομικά κέντρα Παρνασσού. Οι δυο ψηλότερες κορυφές του Παρνασσού, είναι η Λιάκουρα (Λυκώρεια) 2.457 μ. και ο Γεροντόβραχος 2.435μ. Ανάμεσα σε αυτές τις κορυφές και στη ράχη Αρνόβρυση, λειτουργούν σήμερα τα δυο γνωστότερα χιονοδρομικά κέντρα, το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού (Φτερόλακα και Κελάρια)και το Χιονοδρομικό Κέντρο Γεροντόβραχος.
Τα Χιονοδρομικά Κέντρα είναι ίσως τα καλύτερα οργανωμένα και εξοπλισμένα της χώρας και καλύπτουν τις ανάγκες για αρχάριους και προχωρημένους λάτρεις του σκι, ακροβατικό σκι αλλά και με πολλές δυνατότητες για ενδιαφέρουσες καταβάσεις εκτός πίστας. Είναι επίσης μια ιδανική αφετηρία για διασχίσεις με ορειβατικά σκι.
Βρίσκονται σε υψόμετρο 1600μ.-2300μ., διαθέτουν:
- 13 αναβατήρες με
- 20 πίστες συνολικού μήκους 14 χιλιομέτρων.
- μήκους από 600μ.
- μέχρι 4χιλιόμετρα.
- μπλε (για αρχάριους, μέσους και καλούς σκιερ), ενώ
- Οι τρεις είναι μαύρες αγωνιστικές.
Κωρύκειο Αντρο στο Παρνασσό
Eντυπωσιακό σπήλαιο παγκοσμίου φήμης στη ΝΔ πλευρά του Παρνασσού.
Ονομάζεται και Σαρανταύλι ή σπήλαιο του Πανός. Το στόμιο του Κωρύκειου Άντρου είναι πολύ στενό και χαμηλό και δύσκολα διακρίνεται. Μπαίνοντας όμως μέσα, ανοίγεται μπροστά μας ένα μεγάλο κοίλωμα με ύψος που φτάνει τα 60 μέτρα και πλάτος τα 15 μέτρα. Μέσα στο σπήλαιο τα πάντα στάζουν ενώ οι σταλακτίτες σχηματίζουν γλυπτά που φωτίζονται μυστηριακά από το τριγωνικό άνοιγμα του σπηλαίου.Το Κωρύκειο Άντρο το είχαν αφιερωμένο οι Αρχαίοι Έλληνες στο Θεό Πάνα και στις Κωρύκειες Νύμφες (5ος αι. πΧ). Ο Αισχύλος αναφέρει το σπήλαιο ως χώρο επίσκεψης θεϊκών πνευμάτων. Εκεί είχαν καταφύγει και οι κάτοικοι των Δελφών το 480 πΧ κατά την επιδρομή των Περσών.
Και μεταγενέστερα, στα χρόνια της Επανάστασης του 1821 χρησιμοποιούταν ως καταφύγιο από τον Οδυσσέα Ανδρούτσο. Το σπήλαιο δημιουργήθηκε κατά το Πλειστόκαινο από υπόγεια νερά, έχοντας δύο αίθουσες, ενώ στενός διάδρομος στο βάθος του Κωρύκειου Άντρου συνεχίζεται σε μεγάλο μήκος, δύσβατος και απρόσιτος. Ερευνήθηκε και ανασκάφηκε το 1970 από τον P. Amandry και βρέθηκαν χιλιάδες αντικείμενα που ανάγονται στα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια. Χιλιάδες αγαλματίδια από τη νεολιθική εποχή, πήλινα κομμάτια από αγγεία, 25.000 αστράγαλοι, ζωγραφισμένα αγγεία του 6 αι. πΧ και δαχτυλίδια. Πολλά από τα ευρήματα εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο των Δελφών.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ ΣΤΟ ΚΩΡΥΚΕΙΟ ΑΝΤΡΟ
Στο τέλος της ευθείας του λιβαδιού, (ερχόμενοι από Αράχωβα), θα στρίψετε αριστερά (ταβέρνα Μπάμπης) και στα 600μ θα βρείτε μια διασταύρωση στην οποία θα στρίψετε δεξιά. Ακολουθώντας 800μ δρόμου στρίβετε αριστερά και ανηφορίζετε 3,5 χιλιόμετρα για να καταλήξετε σε ένα μικρό πλάτωμα. Ένα μικρό μονοπάτι 50 μέτρων, σας οδηγεί στο σπήλαιο, το οποίο βρίσκεται στα 1400 μέτρα. Η θέα είναι φανταστική.
Εθνικός δρυμός Παρνασσού και Κωρύκιο Αντρο
Είναι ο δεύτερος, μετά τον Ολυμπο, εθνικός δρυμός της Ελλάδας και ιδρύθηκε το 1938. Εκτείνεται σε 35.000 στρέμματα στα οποία το μεγαλύτερο μέρος καλύπτει η κεφαλληνιακή ελάτη και εδώ οι αρχαίοι ήθελαν να ζουν οι Κωρυκιάδες νύμφες και ο Πάνας. Το δυτικό τμήμα του ανήκει στον Νομό Φωκίδας και το ανατολικό στον Νομό Βοιωτίας.
Ενα τοπίο όπου κυριαρχούν τα ελατοδάση, κοιλάδες όπως το Λιβάδι, καταβόθρες ή σπήλαια όπως το Επτάστομο και το Κωρύκιο Αντρο, φαράγγια και κορυφές όπως η Λιάκουρα (2.457 μ.), ο Γεραντόβραχος (2.431 μ.), η Αρνόβρυση (2.257 μ.), τα Μαύρα Λιθάρια (2.316 μ.), τα Πυργάκια (1.931 μ. με ένα παλιό πυροφυλάκιο από το οποίο η θέα είναι εκπληκτική μέχρι και τον κάμπο της Λαμίας). Ο εθνικός δρυμός του Παρνασσού είναι μια ενδιαφέρουσα και κοντινή στην Αθήνα απόδραση για όσους θέλουν να περπατήσουν, να οδηγήσουν ή να κάνουν δραστηριότητες.
Για να περιηγηθείτε στο δυτικό τμήμα του μπορείτε να μπείτε από το Λιβάδι (10 χλμ. από την Αράχοβα) στο σημείο που γράφει «φυτώρια Σκούρα» και στη διασταύρωση που θα βρείτε να πάτε αριστερά προς Αγία Τριάδα, Κρόκι, Καλαμιά, θέση Παλαιοπαναγιά (δεξιά οδηγεί στο Κωρύκιο Αντρο).
Μετά 3.5 χλμ. θα βρείτε την είσοδο του δρυμού . Από εκεί ακολουθώντας την πινακίδα προς Κρόκι μπορείτε να φτάσετε στη θέση Πανόραμα για να απολαύσετε την εκπληκτική θέα, διαφορετικά στο σημείο της διασταύρωσης προς Κρόκι θα πάτε ευθεία για να κάνετε βόλτα στον πυρήνα του δρυμού.
Μεταξύ άλλων θα βρεθείτε στα Καλάνια, το οροπέδιο όπου οι κάτοικοι είχαν φτιάξει τις καλύβες τους πριν από την ίδρυση του δρυμού και καλλιεργούσαν σιτάρι και λαθούρι (είδος όσπριου). Εκεί, σε έναν μικρό λόφο, υπάρχει και το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Θα δείτε επίσης τον χώρο αναψυχής στην τοποθεσία Ντέλεα, με ωραίο ξέφωτο και βρύση. Μέσα στον δρυμό υπάρχει και το Επτάστομο, μια σπηλιά όπου οι σπηλαιολόγοι ανακάλυψαν παγετώνα, τον νοτιότερο της Ευρώπης, σε βάθος 40 μέτρων.
Εκκλησιές
Ο Βυζαντινός Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου: Στον Ιερό Ναό γίνεται πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου, που διαρκεί τρεις μέρες. Η λατρεία του Αγίου Γεωργίου στην Αράχωβα χάνεται στα βάθη του χρόνου και συνδέεται με τους θρύλους, τις παραδόσεις, τα τραγούδια και την ιστορία της. Λαμπρή εκκλησία του Αγίου με αρχαία μάρμαρα εντυπωσίαζε τους ξένους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Μαρτυρείται ήδη από το 1676, αλλά είναι άγνωστο πόσα χρόνια πριν υπήρχε εκκλησία στον ίδιο χώρο, ενώ η σημερινή εκκλησία χτίστηκε το 1833. Θα ανεβείτε 264 σκαλιά από το κέντρο της πόλης για να φτάσετε στο ναό. Εδώ διεξήχθη η ιστορική μάχη της Αράχωβας το 1826 και αναβιώνει κάθε χρόνο με την 3ήμερη Εθνικοθρησκευτική γιορτή, το ξακουστό ανά το πανελλήνιο «πανηγυράκι».
Στο προαύλιο του ναού βρίσκεται το μνημείο με το κανόνι-λάφυρο από την ιστορική μάχη, οι ιστορικές πολεμίστρες καθώς και το μνημείο του Γ. Καραϊσκάκη.
Το «Πανηγυράκι» είναι μια γιορτή που διατηρεί αμετάβλητα παλαιά έθιμα ελληνικών πανηγυριών με αρχαίες καταβολές. Μερικά από τα έθιμα αυτά είναι ο χορός των γερόντων, το σήκωμα ηε πέτρας, η λιθοβολία, η σφαιροβολία, η πάλη, ο αγώνας του ανηφορικού δρόμου των γερόντων, των ανδρών και των νέων, το τραπέζι στον προαύλιο χωρο της εκκλησίας, το ρουμελιώτικο γλέντι κ.α.
Το «Πανηγυράκι» πήρε εθνικό χαρακτήρα μετά τη Μάχη της Αράχωβας το Νοέμβρη του 1826.
Σύμφωνα με την παράδοση ο Τροπαιοφόρος Άγιος Γεώργιος οδήγησε τους Έλληνες αγωνιστές με τον αρχηγό τους Γεώργιο Καραϊσκάκη στη νίκη κατά των Τουρκαλβανών του Μουστάμπεη.
Μνημεία
Το Ηρώο του Καραϊσκάκη κατασκευάστηκε προς τιμήν του ήρωα της επανάστασης, ο οποίος το 1826 εξολόθρευσε εκεί τη στρατιά του Μουσταφάμπεη και απελευθέρωσε την ανατολική Στερεά Ελλάδα.
Ιστορία
Η περιοχή της Αράχωβας έχει πανάρχαιη ιστορία. Είναι γεμάτη από αρχαίες οικίσεις, που ανάγονται ως το 1200 π.Χ., και διάσπαρτα ίχνη της αρχαιότητας από τον Παρνασσό ως το Ζεμενό κι ως κάτω στην κοιλάδα του Πλειστού ποταμού. Στο Κωρύκειο Άντρο τα αρχαιότερα ίχνη ανάγονται στα νεολιθικά χρόνια (3000 π.Χ. περίπου).
Αρχαιότατη πόλη η Λυκώρεια, ψηλά στον Παρνασσό μας οδηγεί στον καιρό του Κατακλυσμού. Τότε στη Λιάκουρα, την πιο ψηλή κορυφή του βουνού (2.457 μέτρα) στάθηκε η κιβωτός του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, που γέννησαν τον Έλληνα, γενάρχη των Ελλήνων.
Αλλά και το ίδιο το όνομα «Παρνασσός», λέξη προελληνική, μας φέρνει στα βάθη του χρόνου, πριν από το 2000 π.Χ. Ετυμολογικά, η λέξη Παρνασσός, υποστηρίζεται ότι προέρχεται από το προελληνικό υπόστρωμα, δηλαδή την γλώσσα που μιλούσαν οι Πελασγοί, και στων οποίων τα τοπωνύμια ήταν συχνή η κατάληξη -σσος.
Βορειοδυτικά της Αράχωβας βρίσκεται το σπήλαιο "Κωρύκειον άντρον" ή "Σαρανταύλι". Κατά τη μυθολογία ήταν το δώρο του Θεού Απόλλωνα στην Κωρύκεια Νύμφη, απ' όπου πήρε και το πρώτο όνομα. Το όνομα "Σαρανταύλι" το απόκτησε από τις 40 αυλές που πίστευαν ότι είχε ή από την επαναλαμβανόμενη ηχώ.
Πολιτιστικές Εκδηλώσεις
Τριήμερος διπλός εορτασμός με πανηγύρι για τον πολιούχο της Αράχωβας Άγιο Γεώργιο και τη Μάχη της Αράχωβας (1826).
Το ξακουστό έθιμο ¨πανηγυράκι¨, είναι η γιορτή προς τιμήν του Μεγαλομάρτυρα Αγίου Γεωργίου και αναβιώνει κάθε χρόνο στην Αράχωβα.
Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου και τη γιορτή της Μαγκούρας όπου οι ηλικιωμένοι του χωριού, ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές συμμετέχουν σε αγώνες δρόμου ανεβαίνοντας την ανηφόρα του Αγίου Γεωργίου.
Ο νικητής έχει σαν έπαθλο ένα αρνί.
Την δεύτερη μέρα πραγματοποιούνται αθλητικοί αγώνες ενώ την τρίτη μέρα γίνεται μεγάλο γλέντι με ψητά αρνιά και εορτάζεται η απελευθέρωση της Ρούμελης από την νίκη του Καραϊσκάκη ενάντια στο στρατό του Μουσταφά Μπέη.
Δραστηριότητες
Ορειβασία
Για το σπορ της ορειβασίας ο Παρνασσός ανέκαθεν συγκέντρωνε το ενδιαφέρον των λατρών του, προσφέροντας μοναδικές εμπειρίες σε προχωρημένους και μη ορειβάτες.
Αγροτουρισμός
Ο Αγροτουρισμός συνδέει τη γεωργία με τον τουρισμό με αμοιβαία ωφέλεια και συμβάλει στη διατήρηση οικονομικά ενεργού πληθυσμού στο ύπαιθρο. Έτσι ο αγρότης αποκτά εισόδημα και από άλλη πηγή εκτός της κύριας απασχόλησής του, ενώ ο τουρίστας κάνει τουρισμό οικογενειακού χαρακτήρα , με χαμηλές τιμές, συμμετέχει (δυνητικά) σε αγροτικές εργασίες, γνωρίζει τη ζωή στο ύπαιθρο και επιδίδεται σε σπορ και σε φυσιολατρικές δραστηριότητες, όπως ορειβασία, πεζοπορία, ιππασία, ποδηλασία, κλπ
Oικοτουρισμός
Με τον οικοτουρισμό επιδιώκεται να ικανοποιηθεί, τουλάχιστον προσωρινά, η ανθρώπινη ανάγκη για επαφή με το φυσικό περιβάλλον, κάτι που δεν μπορεί να γίνει στις πόλεις με τη μορφή πάρκων, μουσείων, ζωολογικών κήπων και χώρων αναψυχής.
Οι δραστηριότητες που ασκούνται στην περιοχή και στα πλαίσια του οικοτουρισμού, είναι η ορεινή πεζοπορία, η περιήγηση σε χαμηλά υψόμετρα, η παρατήρηση των φυτών και των ζώων, το περιπατητικό σκι και οι πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως λαϊκή παράδοση, χορός, ζωγραφική, φωτογραφία, μαγειρική, κ.α.
Επίσης, περιλαμβάνονται και οικοτουριστικές δραστηριότητες που απαιτούν ειδικές γνώσεις για τη συμμετοχή, που συχνά μεταδίδονται επιτόπου ή σε ειδικές συναντήσεις πριν από τη συγκεκριμένη εξόρμηση, όπως χειμερινές αναβάσεις υψηλού κινδύνου, καταδύσεις και σπηλαιολογία.
Στον οικοτουρισμό συμμετέχουν άτομα διαφόρων ηλικιών και εισοδημάτων. Τα νεαρά άτομα επιζητούν την περιπέτεια με αρκετό βαθμό ανεξαρτησίας, τα άτομα μέσης ηλικίας είναι οργανωμένα σε ομάδες με λιγότερο φιλόδοξους στόχους από άποψη δυσκολίας, και τα μεγαλύτερης ηλικίας άτομα συμμετέχουν σε παρατηρήσεις φυτών και ζώων, που δεν απαιτούν κοπιαστικό περπάτημα.
Ο οικοτουρισμός στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α. είναι πολύ αναπτυγμένος σε όλες τις δραστηριότητες, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος του κόσμου για περιβαλλοντική ενημέρωση και εκπαίδευση. Στην Ελλάδα με το πανέμορφο και ποικίλο φυσικό περιβάλλον οι προοπτικές εξέλιξης θεωρούνται ευοίωνες. Στην περιοχή της Αράχωβας, όπου το φυσικό περιβάλλον συνυπάρχει με πολιτιστικούς και αρχαιολογικούς χώρους και οι διευκολύνσεις των επισκεπτών είναι πολύ ικανοποιητικές, οι περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης του οικοτουρισμού είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές.
Εκδομές στα περίχωρα της Αράχωβας :
Λεύκτρα (18 χλμ.) Mε το πεδίο της ομώνυμης μάχης, όπου το 371 π.X. οι Θηβαίοι με τον Eπαμεινώνδα συνέτριψαν τους Σπαρτιάτες του Kλεόμβροτου.
Πλαταιές (17 χλμ.) Γνωστή ιστορική τοποθεσία, καθώς εκεί έγινε η τελευταία μάχη στο ελληνικό έδαφος κατά τη διάρκεια των Mηδικών Πολέμων το 479 π.X. Σώζονται μόνο αρχαία ίχνη ενός περίβολου και τα υπολείμματα ενός ναού, ίσως του Hραίου.
Eύτρησις (3 χλμ. νοτιοανατολικά των Λεύκτρων) Mε μυκηναϊκά τείχη, χτισμένα με το πολυγωνικό σύστημα, κατοικίες της πρωτοελλαδικής εποχής και ερείπια εγκαταστάσεων από τη νεολιθική περίοδο.
Kαβείριον Συνδέεται με τη λατρεία των Kαβείρων. Eκεί ανακαλύφθηκε ένα ελληνιστικό και ρωμαϊκό θέατρο.
Θεσπιές (12 χλμ. δυτικά της Θήβας). Mια παράδοση συνδέει τις Θεσπιές με τον Πίνδαρο. Yπάρχει και ένας βυζαντινός πύργος, που είχε δώσει παλαιότερα το όνομά του στην περιοχή: Eρημόκαστρο.
Aρχαία Θίσβη (40 χλμ. από τη Θήβα) Σε αυτή την περιοχή θα δείτε παλαιότατη ακρόπολη σε μια απόκρημνη κορυφή, αμυντικό τείχος, πύργο από την ενετοκρατία και την τουρκοκρατία, ερείπια αρχαιοτάτων ναών, καθώς και μεταγενέστερες εκκλησίες. Πέντε χιλιόμετρα από το χωριό Θίσβη, βρίσκεται το μικρό λιμανάκι Αγιος Iωάννης και δυτικά η ωραία παραλία Σαράντι Προδρόμου.
Kοιλάδα των Mουσών στο όρος Eλικών Θα φτάσετε με αυτοκίνητο από τη Θήβα μέχρι το χωριό Παλαιοπαναγιά και στη συνέχεια με τα πόδια. Αλλοτε με τα δάση και τις πηγές της ήταν αφιερωμένη στις Mούσες που είχαν εδώ το ιερό τους Mουσείο, στη μέση ενός άλσους.
Xαιρώνεια (13 χλμ. από τη Λιβαδειά) Mικρό χωριό σήμερα με σημαντικό αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Θα δείτε αρχαίο θέατρο, μουσείο, προϊστορικό οικισμό, ακρόπολη και άλλα αξιοθέατα. Στη Xαιρώνεια γεννήθηκε το 46 π.X. ο Πλούταρχος. H πολυθρόνα του φυλάσσεται μέχρι σήμερα στην εκκλησία της Παναγίας.
Bασιλικά (23 χλμ. κοντά στον δρόμο Λιβαδειάς-Λαμίας) Γνωστό χωριό από την ιστορική ομώνυμη μάχη στις 26 Aυγούστου 1821, κατά την οποία οι ελληνικές δυνάμεις του Γκούρα, του Δυοβουνιώτη, του Πανουργιά και του Mπούσγου νίκησαν τους Tούρκους και ανέκοψαν την κάθοδό τους προς Πελοπόννησο.
Δαύλεια (28 χλμ. από τη Λιβαδειά) Mικρό χωριό στους πρόποδες του Παρνασσού με υπέροχη θέα. Eκεί οι Kαταλανοί έχτισαν ένα κάστρο πάνω στα αρχαία τείχη. Aνάμεσα σε δύο φαράγγια βρίσκεται η ακρόπολη, ενώ στην άκρη μιας προεξοχής της δεσπόζει το μοναστήρι της Kοίμησης της Θεοτόκου Iερουσαλήμ. Πιστεύεται ότι παλαιότερα συνδεόταν στενά με την Παλαιστίνη σαν μετόχι της Mονής Σινά. Tο μοναστήρι ισοπεδώθηκε από τους σεισμούς το 1870 και ξαναχτίστηκε.
Πληροφορίες Διαδρομής
Όσοι θέλετε να φτάσετε στην Αράχωβα από την Βόρεια Ελλάδα, φθάνοντας στη Λαμία ακολουθείτε την Εθνική Οδό προς Αθήνα και στο 15ο Km στρίβετε δεξιά, προς Πάτρα, Άμφισσα. Μετά από 27 χιλιόμετρα περίπου, στρίβετε αριστερά προς το χωριό Γραβιά ακολουθώντας τη διαδρομή Μαριολάτα - Λιλαία - Επτάλοφος (30χλμ). Στο 10ο Km μετά τον Επτάλοφο, υπάρχει διασταύρωση προς χιονοδρομικά (10χλμ) και Αράχωβα.(15χλμ).
Από την Αθήνα, ακολουθείτε τη διαδρομή Θήβα - Λιβαδειά- Αράχωβα ή διαφορετικά, μέσω Κάστρου (από Εθνική) - Λιβαδειά και μετά προς Αράχωβα.
Από την Δυτική Ελλάδα, ακολουθείτε το δρόμο Ναύπακτος - Ιτέα -Δελφοί - Αράχωβα. Μέσω της ζεύξης Ρίου - Αντιρίου, καταλήγετε στη Ναύπακτο, όσοι έρχεστε από Πελοπόννησο.
Επίσης, υπάρχει σύνδεση και με ferry boat από το λιμάνι του Αιγίου που σας μεταφέρει στον Άγιο Νικόλαο.
Αθήνα | 171 | Ναύπακτος | 109 |
Τρίπολη | 317 | Κόρινθος | 242 |
Καρπενήσι | 151 | Αίγιο (μέσω Αγίου Νικολάου) | 90 |
Πάτρα | 124 | Ιωάννινα | 333 |
Ιτέα | 29 | Καρδίτσα | 168 |
'Oσοι έρχεσθε από Βόρεια Ελλάδα, φθάνοντας στη Λαμία ακολουθείτε την Εθνική Οδό προς Αθήνα και στο 15ο Km στρίβετε δεξιά, προς Πάτρα, Άμφισσα.Μετά από 27 Km, στρίβετε αριστερά προς το χωριό Γραβιά ακολουθώντας τη διαδρομή Μαριολάτα -Λιλαία - Επτάλοφος (30Κm). Στο 10ο Km μετά τον Επτάλοφο, υπάρχει διασταύρωση προς χιονοδρομικά (10Km) και Αράχωβα.(15Km)
Επίσης υπάρχει και η επιλογή, στο ύψος του Μπράλου (18ο Km) να στρίψετε αριστερά προς Λιβαδειά, ακολουθώντας τη διαδρομή Αμφίκλεια ή Πολύδροσο προς Χιονοδρομικό Φτερόλακα και στη συνέχεια Κελάρια.(4 Km από Φτερόλακα)
Όσοι έρχεσθε από Αθήνα, ακολουθείτε τη διαδρομή Θήβα - Λιβαδειά- Αράχωβα - Παρνασσό ή διαφορετικά, μέσω Κάστρου (από Εθνική) -Λιβαδειά και μετά προς Αράχωβα.
Ερχόμενοι από Δυτική Ελλάδα, ακολουθείτε το δρόμο Ναύπακτος - Ιτέα -Δελφοί - Αράχωβα - Παρνασσός (140Km). Mέσω της ζεύξης Ρίου - Αντιρίου, καταλήγετε στη Ναύπακτο, όσοι έρχεστε από Πελοπόννησο.
Σε απόσταση 155 χλμ. από την Αθήνα, μπορείς να προσεγγίσεις την Αράχωβα, ακολουθώντας το δρόμο προς Λιβαδειά-Θήβα και στρίβοντας στο 90ό χλμ. προς Λιβαδειά και Αράχωβα. Επίσης με τα δρομολόγια των λεωφορείων του ΚΤΕΛ και τιμή εισιτηρίου €13,60 (τηλ.210 8317173).
Στη βόρεια πλευρά του Παρνασσού και σε υψόμετρο βάσης 1750μ, βρίσκονται οι χιονοδρομικές εγκαταστάσεις που διοικούνται από την ΕΤΑ ΑΕ (Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης) οι οποίες εκτείνονται σε δύο συγκροτήματα, Κελάρια και Φτερόλακα που συνδέονται μεταξύ τους, οδικώς αλλά και με τελεφερίκ. Στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, υπάρχει ακόμη ένα μικρό χιονοδρομικό κέντρο ο Γεροντόβραχος το οποίο είναι ιδιωτικό και το πρώτο πριν ξεκινήσει η λειτουργία των δύο παραπάνω.
Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει εγκαταστάσεις που μπορούν να εξυπηρετήσουν 4.500 χιονοδρόμους ημερησίως. Έχει χώρους στάθμευσης, κατάστημα ενοικιάσεων σκι, παιδικό σταθμό, ιατρείο, ενώ διαθέτει επίσης σαλέ όπου μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ ή το ποτό σας, δίπλα στις πίστες και να ατενίσετε την υπέροχη θέα που απλώνεται μπροστά σας. Οι πίστες, από πολύ εύκολες έως και πολύ δύσκολες, καλύπτουν τα γούστα όλων των χιονοδρόμων. To χιονοδρομικό διαθέτει και πίστα διεθνών αγώνων την πασίγνωστη Νο 6, εγκεκριμένη και πιστοποιημένη από τη FIS (Διεθνής Ομοσπονδία σκι).
Ο Παρνασσός αποτελείται από πίστες συνολικού μήκους 20 Km που καλύπτουν όλα τα γούστα των χιονοδρόμων. Συνολικά διαθέτει 6 αναβατήρες και 6 συρόμενα (λιφτ) σε Κελάρια και Φτερόλακα ενώ υπάρχουν και άλλα 2 συρόμενα στο χιονοδρομικό του Γεροντόβραχου. Υπάρχουν δύο πιστοποιημένες και εγκεκριμένες πίστες για αγώνες, η Νο 6 στη Φτερόλακα και το απότομο του Βάκχου (3 θέσιο) στα Κελάρια. Στο παρελθόν έχουν γίνει μεγάλοι αγώνες, όπως το Βαλκανικό κύπελλο στα 1985 στη Φτερόλακα αλλά και ευρωπαϊκά τουρνουά στα Κελάρια.
Η μετάβαση από τα Κελάρια στη Φτερόλακα και αντίστροφα για τους σκιέρ γίνεται μέσω του εναέριου 3θέσιου αναβατήρα «Ερμής». Ο παράδεισος των αρχαρίων είναι τα Κελάρια ενώ η Φτερόλακα όπως και ο Γεροντόβραχος απευθύνεται σε πιο απαιτητικούς χιονοδρόμους. Σε γενικές γραμμές, οι πίστες στα Κελάρια είναι πιο τουριστικές σε σχέση με αυτές της Φτερόλακας, αλλά μεγαλύτερου μήκους και περισσότερες σε αριθμό. Αυτό έχει ως συνέπεια, η Φτερόλακα να έχει συνήθως λιγότερο κόσμο από τα Κελάρια και να προσφέρει πιο άνετο σκι.
Τέλος υπάρχουν και πολλές διαδρομές για σκι εκτός πίστας. Η σαχάρα και η περιφερειακή είνα
μία από τις πολλές επιλογές σας. Το σκι εκτός πίστας γίνεται με δική σας ευθύνη και φυσικά με πολλή προσοχή εξαιτίας του επικίνδυνου αναγλύφου και των χιονοστιβάδων.
Κανονικά το χιόνι αρχίζει το πρώτο δεκαήμερο Δεκεμβρίου, οπότε και ανοίγει το κέντρο έως και 30 Απριλίου. Χιονίζει κατά τους μήνες Δεκέμβριο Ιανουάριο και Φεβρουάριο με ΝΔ ή ΒΔ άνεμο, ενώ Μάρτιο και Απρίλιο συνήθως με ΒΑ άνεμο. Πέρα όμως από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε όλη την Ελλάδα, ο Παρνασσός παρουσιάζει ιδιαίτερα φαινόμενα (μικροκλίμα) λόγω της γειτνίασης με τη θάλασσα, έτσι ώστε να χιονίζει μόνο στην περιοχή μας.
Το χιονοδρομικό κέντρο Παρνασσού είναι το πιο οργανωμένο στην Ελλάδα με αίγλη που φτάνει ως το εξωτερικό και με υψηλή παροχή υπηρεσιών.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την επίσημη σελίδα του χιονοδρομικού http://www.parnassos-ski.gr/ »
Τι θα φάτε
Το κρέας είναι στην πρώτη γραμμή της προτίμησης των επισκεπτών της Αράχοβας, αφού η περιοχή φημίζεται για την κτηνοτροφία της. Μαζί με το ψητό κοκορέτσι και το κοντοσούβλι, απολαύστε γαλακτοκομικά προϊόντα, μυζήθρα, φέτα και, φυσικά την περίφημη φορμαέλα, το παραδοσιακό στρογγυλό τυρί της Αράχοβας, κατοχυρωμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση με ονομασία προέλευσης.
Τι θα αγοράσετε
Αν καταφέρετε να βρείτε παραδοσιακά αραχοβίτικα χαλιά και υφαντά θα είναι σε υψηλές τιμές. Αν ο προϋπολογισμός σας το αντέχει, αξίζει να πληρώσετε για να τα αποκτήσετε, αν και αυτό θα είναι λίγο δύσκολο, καθώς η τέχνη αυτή φθίνει όσο περνούν τα χρόνια και ο τουρισμός κυριαρχεί. Ασφαλώς προμηθευτείτε μερικά κεφαλάκια φορμαέλα αλλά και χυλοπίτες, τραχανά και μυζήθρα. Ονομαστό είναι και το λάδι της περιοχής, καθώς και οι ελιές.
Διαμονή
Η Αράχοβα είναι γεμάτη ξενώνες με παραδοσιακά δωμάτια και ξενοδοχεία, ωστόσο, αν θέλετε να το ψάξετε για φτηνότερες επιλογές, υπάρχουν και λιγότερο κοσμοπολίτικες περιοχές με τουριστική υποδομή, όπως οι Δελφοί ή το λίγο πιο μακρινό Κυριάκι, στον Ελικώνα. Σε κάθε περίπτωση, επικοινωνήστε με τη Δημοτική Επιχείρηση Τουριστικής & Πολιτιστικής Ανάπτυξης Αράχοβας, για περισσότερες πληροφορίες: http://www.arachova.gr
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
Δημοτική κοινότητα Αράχωβας 22670 31250, 31318
Αγροτικό Ιατρείο Αράχωβας 22670 31262 , 31300
Αστυνομία Αράχωβας 22670 31333
ΚΤΕΛ Αράχωβας: 22670 31401
Κελλαριά:22340 22693-5
Ταξί Αράχωβας:22670 31566
Φτερόλακκα: 22340 22373
Ταχυδρομείο Αράχωβας: 22670 31253
Γεροντόβραχος: 22670 31552
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου